Dünya Yanarken

Al-Monitor Ezgi Akın 25 Temmuz 2025 ANKARA - Libya Ulusal Ordusu Kara Kuvvetleri Komutanı Saddam Hafter'in bu hafta Türkiye'ye dört ay içinde ikinci ziyaretini gerçekleştirmesi, Ankara'nın Libya'nın doğusunda yerleşik hükümetle ilişkilerini geliştirme yolunda attığı bir başka adıma işaret ediyor. Ziyaret, Libya'nın doğu merkezli parlamentosunun, Ankara'nın 2019'da Trablus ile imzaladığı ve Doğu Akdeniz'deki hatları yeniden çizerek Türkiye'nin ihtilaflı münhasır ekonomik bölgelerde hak iddia etmesine olanak tanıyan tartışmalı deniz anlaşmasını onaylama ihtimalini daha da artırdı. Libya'nın doğusunun fiili yöneticisi Halife Hafter'in oğlu Saddam Hafter Çarşamba günü İstanbul'da düzenlenen bir savunma fuarı çerçevesinde Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ile bir araya geldi. Hafter'in ziyareti, doğu merkezli Libya parlamentosunun geçtiğimiz ay, daha önce reddettiği deniz anlaşmasının onaylanmasını değerlendirmek üzere bir parlamento komite...

AB ve Japonya, tedarik zincirlerinin güvenliği ve savunma sanayinde daha yakın işbirliği yapacağını duyurdu. Amaç, Çin'e (nadir toprak elementleri) ve ABD'ye (savunma ve askeriye) karşı daha fazla bağımsızlık kazanmak. 24 Temmuz 2025 TOKYO/BRÜKSEL – AB ve Japonya, işbirliğini daha da yoğunlaştırmak ve hem Çin'den hem de ABD'den daha fazla bağımsızlık elde etmek istiyor. Bu, geçen Çarşamba günü Tokyo'da düzenlenen bu yılki AB-Japonya Zirvesi'nin sonucudur. Buna göre, her iki taraf da Çin'den gelen nadir toprak elementlerine bağımlılıktan kurtulmak ve diğer alanlarda da daha fazla ekonomik bağımsızlık elde etmek istiyor. Aynı zamanda, “istikrarlı” bir ekonomik ortam için ısrar ediyorlar – bu, Trump yönetiminin öngörülemez, müttefiklerine bile gümrük vergileri uygulayan politikasına karşı net bir tavır. AB ve Japonya, özellikle silah üretim tesisleri arasında daha yakın işbirliği kurarak, silah sanayisi altyapısını hızla genişletmeyi hedefliyor. AB, İngiltere...

New York Times , 9 Haziran 2025,  NATO Genel Sekreteri, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, ittifakın “kolektif savunmada büyük bir sıçrama” yapması gerektiğini belirterek, İngiltere ve diğer birçok üyenin şu ana kadar verdiği taahhütleri aşan düzeyde askeri harcama artışı çağrısında bulundu. Londra'da konuşan NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, İngiltere ve Avrupa’daki müttefiklerinin, Rusya’nın saldırganlığı ve ABD’nin geri çekilmesi karşısında ciddi bütçe baskılarıyla karşı karşıya kalacağını açıkça dile getirdi. Hollanda'nın eski başbakanı olan Rutte, ittifakın uzun süredir ABD'ye haksız bir yük bindirdiğini iddia eden Başkan Trump'ın savunduğu, üye ülkelerin gayri safi yurtiçi hasılalarının yüzde 5'ini askeri ve savunma ile ilgili faaliyetlere ayırma hedefini benimsemeleri için baskı yapıyor. Rutte, yeni kriterleri 24-25 Haziran tarihlerinde Lahey'de düzenlenecek NATO zirvesinde resmen kabul ettirmeyi umuyor. Fakat üye ülkelerin bu hedefe ne zaman ulaşmaları ge...

The Economist  3 Temmuz 2025 Türkiye'nin güçlü adamı Donald Trump'ın gözdesi oluyor Ancak İran ile yeni bir savaş Recep Tayyip Erdoğan ile balayını teste tabi tutacaktır Kaldıkları yerden devam ettiler. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ABD Başkanı Donald Trump 24 Haziran'da Lahey'de düzenlenen NATO zirvesinde el sıkışırken yüzleri gülüyordu. Erdoğan, Trump'ın Beyaz Saray'a dönüşünden bu yana ilk kez yaptıkları görüşmenin ardından da aynı şekilde iyimser görünüyordu. Amerikan Başkanı, Erdoğan'ın Rusya'dan S-400 hava savunma sistemi satın almasının ardından yıllar önce durdurulan F-35 hayalet savaş uçaklarının Türkiye'ye satışının önündeki engelin kaldırılması fikrine sıcak baktığını açıkladı. Sayın Trump ve arkadaşlarının sayesinde, Türkiye'nin Amerika ile son on yılın büyük bir bölümünde yeni derinliklere inen ilişkileri kayda değer bir yeniden başlatma sürecinden geçiyor. Amerikan Başkanı'nın Ukrayna'ya bir barış anlaşması d...

The Economist , 4 Haziran 2025 Bu kez davetliydiler. 22 Mayıs’ta, bir zamanlar Naziler tarafından işgal edilen Litvanya’nın başkenti Vilnius’un sokaklarında Alman tankları ilerlerken halk onları alkışlarla karşıladı. Belediye otobüsleri, NATO müttefikleri arasındaki kardeşlik bağlarını selamlayan mesajlarla doldu. Yine de, Bundeswehr’in bando takımı “Prusya’nın Şanı”nı çalmaya başladığında, Alman ordusunun 45. Panzer Tugayı’nın açılış töreni için toplanan bazı Alman yetkililer bir huzursuzluk hissetti. Ancak Litvanyalı mevkidaşlarının gülümseyen yüzlerini görünce rahatladılar. 2027 yılına kadar 5.000 personele ulaşması planlanan zırhlı tugay, Almanya’nın İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana gerçekleştirdiği ilk kalıcı yurtdışı konuşlandırmasıdır. Bu, 1990’dan sonraki dönemde barışın getirilerinden tam olarak faydalanan, kendi ordusu küçülürken Amerika’nın korumasına sığınan ve Rusya ile ticari ilişkilerini derinleştiren bir ülkenin geçirdiği olağanüstü dönüşümün en belirgin göstergesidir. ...

fdd.org 3 Temmuz 2025 Çin-İran Güvenlik İşbirliği Hakkında Bilinmesi Gereken 5 Şey Çin ve İran, Orta Doğu'da Amerikan nüfuzuna karşı koymak istiyorlar ve bu ortak hedeflerini gerçekleştirmek için uzun süredir işbirliği yapıyorlar. Çin, İran'ın balistik füze programına girdi sağlıyor, İran petrolünü satın alarak Tahran'ın uluslararası yaptırımları aşmasına yardımcı oluyor ve Yemen'de İran destekli Husi isyancılara sınırlı destek sağlıyor. Her iki ülke, Rusya ile birlikte düzenli olarak ortak deniz tatbikatları gerçekleştirerek Pekin'in bölgedeki deniz varlığını güçlendiriyor. Bu işbirliği, Washington'un Tahran ile diplomasiyi sürdürmesi sırasında da devam etti. Ancak İsrail'in 13 Haziran'da İran'a yönelik hedefli saldırılara başlamasının ardından Çin, ortağına askeri yardımda bulunmadı. 1. Çin, İran'ın balistik füze programını uzun süredir desteklemekte ve füze üretimi için çift kullanımlı endüstriyel girdilerle desteklemektedir. Çin, 1979 İslam D...

The Economist 07.05.2025 ... İran ve Amerika arasında İslam Cumhuriyeti'nin nükleer programına ilişkin görüşmeler dördüncü turuna giriyor. Görüşmeler, İran'ın zenginleştirilmiş uranyum stoklarının sınırlandırılması konusunda 2015 yılında Ortak Kapsamlı Eylem Planı'na (JCPOA) yol açan görüşmelerle büyük ölçüde aynı zemini kapsıyor. Ancak süreç ve üslup eskisinden temelden farklı. O zaman İran yedi dünya gücü ile müzakere ediyordu. Bugün ise sadece Amerika ile. On yıl önce İran'ın elitleri bölünmüş durumdaydı. Şimdi ise dini lider Ayetullah Ali Hamaney'in arkasında birleşmiş durumdalar. Önceden, Bay Hamaney şüpheciydi. Bugün ise görüşmelerin denetleyicisi ve savunucusu. Bir zamanlar onun muhafız birliği olan Devrim Muhafızları kendilerini herhangi bir anlaşmanın kurbanı olarak görüyordu. Bugün ise bundan kazançlı çıkmayı umuyorlar. İran sokakları bu değişimi yansıtıyor. Büyük Şeytan'ın sembolleri birer birer yok oluyor. Devrimcilerin eski kalesi Tahran Üniversites...

New York Times International , 31.5.2025 2009 yılında annesi bir huzurevine taşındığında, Anthony Forrest sağlığı giderek kötüleşen, iş bulma umutları azalan ve gidecek hiçbir yeri olmayan, mücadele dolu bir hayat süren, ama iradesiyle neşesini koruyan bir adamdı. Annesi, birlikte yaşadıkları Washington'daki dairenin kirasını ödüyordu. O ise kanepede yatıyordu. Yeğeninin, anahtarları teslim edeceğini haber vermesi üzerine aceleyle eşyalarını topladı. Giysilerini iki çöp torbasına tıkıştırdı, gençlik yıllarını geçirdiği, lüksleştirme [gentrification] sürecindeki mahalleye gitti ve bir otoparkta uyudu. Forrest'ın orta yaşlarının sonunda evsiz kalması, 15 yılı aşkın sürecek bir dönemi başlatmıştı. Onun durumu, yaşlı Amerikalılar arasında evsizliği rekor seviyelere çıkaran, göz ardı edilen bir faktörü özetliyor: ebeveyn desteğinin kaybı. Bu destek olmayınca, ‘dibe vurdum,’ diyor 70 yaşındaki Forrest. “İşte o anda evsiz kaldım.” Forrest gibi, 1950'lerin ortası ile 1960'ların...

The Economist , 28.05.2025 DAVINA VALENZUELA, temizlik işçilerinin eşyalarının çoğunu çöp kamyonuna tıkmaya çalışmasını izliyor. 33 yaşındaki kadın bir yıldan uzun süredir evsizdi ve Kaliforniya’nın Central Valley bölgesinin en büyük şehri olan Fresno’nun merkezindeki tozlu bir ara sokakta uyuyordu. Giysilerini, bebek arabasını, şırıngalarını ve çoğu bozuk paradan ibaret 120 dolarını bir kamyona dolduruyorlar. Polis memurları onu ve bir arkadaşını tutuklayarak kamyonun arkasına oturtuyor. Polis, her ikisine de, kamusal alanda çadır kurmaktan dolayı ceza yazıyor. Çadır kurmak, şehirdeki evsiz kamplarını azaltmak amacıyla Eylül'de hafif suç kapsamına alınmıştı. Davina, kelepçeleri çıkarıldıktan sonra şöyle diyor: “Bütün varlığım buydu. Nasıl bu hale geldiğimi bilmiyorum.” Geçen yıl yaklaşık 771.000 evsiz Amerikalı vardı. Bu sayı, bugüne kadar kaydedilen en yüksek düzeyde ve 2023’e göre %18’lik bir artışa işaret ediyor. Bu artışın başlıca nedeni ülkedeki konut yetersizliği olsa da, pa...